Kertenkele Öldürmek Sevap Mıdır? Hz. İbrahim'in Ateşine Üflemiş Midir?

Hadis İnkârcılığı Üzerine – Yazı 11

Kertenkele Öldürmek Sevap Mıdır? Hz. İbrahim'in Ateşine Üflemiş Midir?

Hadis inkârcılarının, hadis kaynakları üzerinde güvensizlik, şüphe oluşturmak için kullandıkları rivayetlerden birisi de şudur:

“Her kim kertenkeleyi ilk vuruşta öldürürse ona yüz sevap vardır. Kim de onu ikinci vuruşta öldürürse ona birinciden aşağı olmak üzere sevap vardır. Kim üçüncü vuruşta öldürürse ona da ikinciden aşağı olmak üzere sevap vardır’ buyurdu.” (Müslim 2240/147, Tirmizi 1511)

Cevap:

Kertenkele öldürülmesiyle ilgili Hz. Aişe'den (ra) gelen rivayet şu şekildedir:

"Resulullah (asm) kertenkele için fuveysık (fasıkcık) dedi ama, "öldürün!" diye emrettiğini işitmedim." (Buhârî, Bed'ü'l-Halk 14, Cezâu's-Sayd 7; Müslim, Selam; 145 (2239)

Fasık diye tabir edilen hayvan türleri, hadisi şerif kaynaklarında ‘insanlara eziyet ya da sıkıntı veren hayvanlar’ olarak adlandırılırlar. Âlimler, kertenkelenin bu grupta olduğunda görüş birliğindedir. İslam’da insana eziyet vermeyen hayvanların öldürülmesi caiz değildir. Yani, kertenkele öldürme hakkında da kişiye eziyet verip vermeme durumuna göre hüküm verilir. Çünkü, kertenkelenin tek bir türü yoktur. Dünyanın bazı bölgelerinde zehirli kertenkeleler bulunduğu gibi, bazen de zehirli olmasa da korkunç görüntülere sahip türleriyle hayvan fobisi olanlar için ciddi psikolojik sıkıntılara sebep olabilmektedir. Ancak, eziyet verme, sıkıntı duyma durumu olursa bu durumda, yukarıdaki rivayette bahsedilen 'Bir vuruşta öldürülmesine şu kadar sevap, iki vuruşta öldürülmesine şu kadar sevap' hadisinden maksat; hayvana eziyet verilmemesi içindir. (bk. Prof. Dr. İbrahim CANAN, Kütüb-i Sitte)

Yani, kısa sürede hayvanın öldürülmesiyle sevap alınacağı meselesi, hayvana acı çektirmeme niyetiyle yapılan öldürme girişimidir. Bu niyet, hayvanı acıdan koruma niyetidir ve sevap bahsinden de ‘bu ince ruh ile düşünülmüş niyete verilen sevap’ kastedilir. Zîra hayvan ikinci darbeyi almadan yaralı olarak kaçabilir. Bu da bir canlının eziyet görmesine neden olur. Ancak tekrar edelim ki, kertenkele kişiye sıkıntı vermiyorsa, keyfi bir öldürme hali söz konusuysa bu durum caiz değildir. Hz. Aişe de bu sebeple 'öldürün' diye emir verdiğini işitmedim demiştir. Yani 'emir değil, ruhsattır.'

Bazı rivayetlerde de, kertenkelenin Hz. İbrahim’in ateşi şiddetlensin diye ateşe üflediğine ve bu sebeple fasık olduğuna dair bilgiler mevcuttur.(İbn Mace, Sayd, 12) Ancak, bu konudaki rivayetler incelendiğinde rivayetler farklı tariklerle gelmiştir ve hadis alimlerine göre, en sahih rivayet Buhari ve Müslim'de zikredilen Hz. Aişe (ra) ‘den gelen rivayettir. Bu rivayette de kertenkelenin Hz. İbrahim’in ateşine üflediğine dair bir bilgi söz konusu değildir. Bu sebeple hadis usulüne göre aynı konuda farklı rivayet edilmiş birden fazla rivayetten daha sahih olanı kabul edilmektedir. (Bkz. İbni Hacer; Fethu’l-bari, 6/354)

Görüldüğü üzere, hadis inkârcıları halk üzerinde hadis kaynaklarının itibarını azaltabilmek için her türlü 'görmezden gelme' yöntemini kullanmaktadırlar.

Delillerle İslam