Günaha Tevbe Üzerine Eski Sufilerden Sözler

Günaha Tevbe Üzerine Eski Sufilerden Sözler

İmam Kuşeyri şöyle demiştir:

 İnsan, yaptığı şeyin kötü olduğuna vicdanı ile hükmeder ve işlemekte olduğu kötü işleri görürse, kalbine tevbe etme arzusu ve çirkin muameleleri söküp atma isteği doğar. O zaman Hak Teâlâ, kararı ve azmi düzeltmeyi, iyi amele doğru güzel bir dönüş yapmayı ve tevbe sebepleri için hazırlıklı olmayı insana nasib eder. Bunun ilki, ‘kötü insanlarla arkadaş olmayı terk etmektir.’ Zira insanı, bu maksattan uzaklaştıran ve verilen sağlam karar konusunda tereddütlere düşüren kötü arkadaştır. 

Tevbenin bu derecesi, müşahedenin sürekli olmasıyla tamamlanır, başka yoldan gerçekleşmez. Bu yola giren kişi, kâinatta var olan mahlukatta Allah’ın varlığının ve birliğinin tecellilerini görmekle, eşyaya bu gözle bakıp tefekkür halini korumakla halini koruyabilir. Müşehade, kulun tevbeye olan rağbetini arttırır. Azim gösterileni tam olarak gerçekleştirmeyi sağlayan korku ve ümit gibi halleri ve duyguları çoğaltır. Böylece ısrarla yapılan çirkin fiillerle ilgili düğümler insanın kalbinden çözülür, mahzurlu işleri icra etmekten sâlik vazgeçer. Dolu dizgin arzu ve şehvet peşinde koşan nefsine gem vurur. Derhal bu günahtan uzaklaşır. Gelecekte de bu nevi fiilleri kesinlikle işlememeye azmeder. Bundan sonra şayet kararına uygun olarak hareket eder ve azminin icab ettirdiği hususu gerçekleştirirse, o hakikatten muvaffak olmuştur. Şayet böyle yapmazda, tevbeyi bir veya birkaç defa bozar, fakat arzusu onu tevbeyi yenilemeye sevk ederse, ki bu durumlara çok rastlanır, bu halde de bu gibi kimselerin tevbeden ümit kesmemeleri icab eder.

Abdullah Temimi şöyle demiştir: ‘Günah ve hatadan tevbe eden tevbekâr ile gafletten tevbe eden tevbekâr ve bir de iyi amellerini görüp ona değer vermekten tevbe eden tevbekâr arasında ne kadar büyük fark var.’

Yahya bin Muaz şöyle dua ederdi: ‘İlahi! Huyumu bildiğim için günahıma tevbe ettim, bir daha hatalarımı tekrar etmeyeceğim’, demiyorum. ‘Aczimi bildiğim için, günahları terk etmeyi garanti ediyorum’ da, demiyorum. Fakat şunu söylüyorum: Belki tekrar günah işlemeden ölürüm de günaha dönmem.’

Bûşenci’ye tevbe nedir? diye sorulunca şu cevabı vermişti: ‘İşlediğin bir günahı hatırlar da, hatırlama zamanında o günahtan hoşlanmaz ve zevk almazsan, tevbe işte odur.’

Delillerle İslam